การเปลี่ยนแปลงของพระราชพิธีพระบรมศพและงานพระเมรุมาศ สมัยรัชกาลที่ 6 ถึงพุทธศักราช 2560

Abstract

บทความวิจัยนี้มุ่งศึกษาการเปลี่ยนแปลงของพระราชพิธีพระบรมศพและงานพระเมรุมาศในสมัยรัชกาลที่ 6 ถึงพุทธศักราช 2560 โดยการศึกษาเปรียบเทียบจากหลักฐานต่าง ๆ จากการศึกษาที่ผ่านมาได้แสดงให้เห็นว่ามีความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นในหลายขั้นตอนของพระราชพิธีพระบรมศพรวมไปถึงรูปแบบและขนาดของพระเมรุมาศ โดยเริ่มต้นขึ้นในงานพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพิ่มเติมมากขึ้นในงานพระบรมศพสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระราชชนนีพันปีหลวง งานพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวตามลำดับ และมีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอีกครั้งในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชฯที่มีการพัฒนาของเทคโนโลยีมากขึ้นทำให้มีการนาเอาเทคโนโลยีมาปรับใช้ในการถวายพระเพลิง และการปรับธรรมเนียมการประดิษฐานพระบรมศพ เช่น การลดขนาดของพระเมรุมาศ การเปลี่ยนแปลงรายละเอียดริ้วกระบวนพระบรมศพ การประดิษฐานพระบรมศพในหีบแทนการประดิษฐานในพระโกศ เป็นต้น จนความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่นี้ได้กลายมาเป็นแบบแผนในพระราชพิธีพระบรมศพในปัจจุบัน